ย่อเรื่อง นมัสการมาตาปิตุคุณและนมัสการอาจริยคุณ

ย่อเรื่อง นมัสการมาตาปิตุคุณและนมัสการอาจริยคุณ
1.ข้าพเจ้าขอกราบไหว้คุณของบิดา มารดา ผู้เลี้ยงดูมาจวบจนใหญ่ แม้ว่าจะเหนื่อยยากสักเพียงไร
ก็ไม่เคยคิดถึงความทุกข์เหล่านั้น ท่าคอยปกป้องทะนุถนอมตลอดมา ถ้าจะเปรียบบุญคุณของพ่อแม่แล้วก็
ดุจกับภูผา หรือผืนแผ่นดินอันกว้างใหญ่ยังไม่เทียบเท่าสุดที่ลูกจะทดแทนได้ แท้จริงคือท่าคือปูชนียบุค
คลผู้เปี่ยมล้นด้วยบุญคุณอันสูงยิ่ง
2.ข้าพเจ้าขอกราบไหว้พระคุณครูผู้สั่งสอนทุกสิ่งทุกอย่างให้ได้เรียนรู้ ทั้งบาปบุญคุณโทษ ครูสั่ง
สอนชี้แจงด้วยจิตใจอันเมตตากรุณา หวังให้ศิษย์มีความรู้และฉลาดหลักแหลม กำจัดความโง่เขลาให้หมด
สิ้นไป บุญคุณส่วนนี้นับว่าเลิศล้ำทั้งแดนไตร ซึ่งข้าพเจ้าระลึกและกราบไหว้ ในมงคลสูตร กล่าวถึงการ
ตอบแทนคุณของพ่อแม่ว่าเป็นมงคลสูงสุด คือ มาตาปิตุอุปฏฺฐานํเอตมฺมงฺคลมุตฺตมํ บำรุงบิดมา- ตุระด้วย
หทัยปรีย์ ข้อนี้แหละมงคล อดิเรกอุดมดี
พระบรมศาสดายกย่องบิดามารดา ว่าเป็นบูรพาจารย์ของบุตร เป็นผู้มีอุปการคุณเหลือล้นพ้นคณนา จึง
ตรัสว่าเป็น อาหุเนยฺยบุคคล คือ เป็นผู้ควรสักการบูชา ของบุตร บุตรที่สำนึกรู้พระคุณของบิดามารดาตั้งใจ
สนองพระคุณท่าน พึงปฏิบัติบำรุงดังนี้
1.เลี้ยงดูท่านให้เป็นสุขทั้งกาย และใจ
2.ทำกิจของท่านแทนท่าน
3.ดำรงสกุล หมายความว่า ตั้งตนให้ชอบ มีเกียรติ มีความดี เป็นที่นับถือของคนทั่วไป ทั้งนี้ทำ
ให้บิดามารดาอิ่มเอิ่บ ภูมิใจในบุตร4.ปฏิบัติสมควรเป็นผู้รับทรัพย์มรดก หมายถึง เป็นผู้มีความประ
พฤติดี ทำมาหาเลี้ยงชีพ ชอบตามครรลองของศาสนา ก็ จะสามารถครอบครองทรัพย์สมบัติมรดก ของพ่อแม่ ให้อยู่ต่อไปได้ด้วยดี
4.ทำบุญอุทิศให้ท่านเมื่อล่วงลับไปแล้ว ตามคติความเชื่อของศาสนา การทำบุญกุศลอยู่เนืองๆ
ย่อมส่งผลบุญให้แก่พ่อแม่ และขระเดียวกันย่อมส่งผลบุญให้แก่ผู้ประพฤติปฏิบัติการเคารพพระ
คุณครู
ปูชา จ ปูชยานํ เอตมฺมงฺคลมุตฺตมํ
หนึ่งกราบและบูชา อภิบูชนีย์ชน
ข้อนี้แหละมงคล อดิเรกอุดมดี
โลกนับว่าครูเป็นบัณฑิตแท้ เพราะอุดมด้วยความรู้ ปฏิบัติดีสั่งสอนศิษย์ ศิษย์เรียนรู้วิชาและ
เกิดปัญญาจากการที่มีครูสอน จึงควรเคารพบูชาครูทำให้ตนเกิดความเจริญด้วยประการทั้งปวง เพราะ
ครูมีกำลังใจถ่ายทอดความรู้ให้อย่างเต็มที่ แนะนำสั่งสอนชี้คุณโทษประโยชน์ต่างๆ อันเป็นหนทาง แห่งความเจริญก้าวหน้า
1.ข้าพเจ้าขอกราบไหว้คุณของบิดา มารดา ผู้เลี้ยงดูมาจวบจนใหญ่ แม้ว่าจะเหนื่อยยากสักเพียงไร
ก็ไม่เคยคิดถึงความทุกข์เหล่านั้น ท่าคอยปกป้องทะนุถนอมตลอดมา ถ้าจะเปรียบบุญคุณของพ่อแม่แล้วก็
ดุจกับภูผา หรือผืนแผ่นดินอันกว้างใหญ่ยังไม่เทียบเท่าสุดที่ลูกจะทดแทนได้ แท้จริงคือท่าคือปูชนียบุค
คลผู้เปี่ยมล้นด้วยบุญคุณอันสูงยิ่ง
2.ข้าพเจ้าขอกราบไหว้พระคุณครูผู้สั่งสอนทุกสิ่งทุกอย่างให้ได้เรียนรู้ ทั้งบาปบุญคุณโทษ ครูสั่ง
สอนชี้แจงด้วยจิตใจอันเมตตากรุณา หวังให้ศิษย์มีความรู้และฉลาดหลักแหลม กำจัดความโง่เขลาให้หมด
สิ้นไป บุญคุณส่วนนี้นับว่าเลิศล้ำทั้งแดนไตร ซึ่งข้าพเจ้าระลึกและกราบไหว้ ในมงคลสูตร กล่าวถึงการ
ตอบแทนคุณของพ่อแม่ว่าเป็นมงคลสูงสุด คือ มาตาปิตุอุปฏฺฐานํเอตมฺมงฺคลมุตฺตมํ บำรุงบิดมา- ตุระด้วย
หทัยปรีย์ ข้อนี้แหละมงคล อดิเรกอุดมดี
พระบรมศาสดายกย่องบิดามารดา ว่าเป็นบูรพาจารย์ของบุตร เป็นผู้มีอุปการคุณเหลือล้นพ้นคณนา จึง
ตรัสว่าเป็น อาหุเนยฺยบุคคล คือ เป็นผู้ควรสักการบูชา ของบุตร บุตรที่สำนึกรู้พระคุณของบิดามารดาตั้งใจ
สนองพระคุณท่าน พึงปฏิบัติบำรุงดังนี้
1.เลี้ยงดูท่านให้เป็นสุขทั้งกาย และใจ
2.ทำกิจของท่านแทนท่าน
3.ดำรงสกุล หมายความว่า ตั้งตนให้ชอบ มีเกียรติ มีความดี เป็นที่นับถือของคนทั่วไป ทั้งนี้ทำ
ให้บิดามารดาอิ่มเอิ่บ ภูมิใจในบุตร4.ปฏิบัติสมควรเป็นผู้รับทรัพย์มรดก หมายถึง เป็นผู้มีความประ
พฤติดี ทำมาหาเลี้ยงชีพ ชอบตามครรลองของศาสนา ก็ จะสามารถครอบครองทรัพย์สมบัติมรดก ของพ่อแม่ ให้อยู่ต่อไปได้ด้วยดี
4.ทำบุญอุทิศให้ท่านเมื่อล่วงลับไปแล้ว ตามคติความเชื่อของศาสนา การทำบุญกุศลอยู่เนืองๆ
ย่อมส่งผลบุญให้แก่พ่อแม่ และขระเดียวกันย่อมส่งผลบุญให้แก่ผู้ประพฤติปฏิบัติการเคารพพระ
คุณครู
ปูชา จ ปูชยานํ เอตมฺมงฺคลมุตฺตมํ
หนึ่งกราบและบูชา อภิบูชนีย์ชน
ข้อนี้แหละมงคล อดิเรกอุดมดี
โลกนับว่าครูเป็นบัณฑิตแท้ เพราะอุดมด้วยความรู้ ปฏิบัติดีสั่งสอนศิษย์ ศิษย์เรียนรู้วิชาและ
เกิดปัญญาจากการที่มีครูสอน จึงควรเคารพบูชาครูทำให้ตนเกิดความเจริญด้วยประการทั้งปวง เพราะ
ครูมีกำลังใจถ่ายทอดความรู้ให้อย่างเต็มที่ แนะนำสั่งสอนชี้คุณโทษประโยชน์ต่างๆ อันเป็นหนทาง แห่งความเจริญก้าวหน้า